سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارشها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژههای مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامههای کشور قرار میدهیم.
در این ویژهنامه، نگاهی به آخرین مواضع جناحهای سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته میشود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافتهای مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید.
*******
روزنامههای امروز یکشنبه ۲۱ اسفندماه در حالی چاپ و منتشر شد که واکنشها به توافق ایران و عربستان و تحلیلهای مختلف درباره آثار منظقهای این توافق همراه با خبرهایی از جمله روند کاهشی دلار، دستگیری ۱۰۰ تن در ماجرای مسمومیت دانش آموزان و دغدغههای اقتصادی آخر سال مردم در صفحات نخست روزنامههای امروز برجسته شده است.
توافق ایران و عربستان و خبر بازگشایی سفارتخانهها و نمایندگیهای دو کشور که استقبال بسیاری از مقامات خارجی را در پی داشت، در رسانههای مختلف بازتاب گستردهای پیدا کرده است و تفسیرهای فراوانی برای آن نوشته شده است.
روزناعه اعتماد از سری روزنامههای زنیجیرهای برجامی پس از گذراندن شوک اولیه از این توافق نوشته است:
اثر از سرگیری روابط دیپلماتیک ایران و عربستان بر روابط منطقهای ایران با کشورهای عربی منطقه، مانند یک شمشیر دو لبه است. اصل این توافق یک اتفاق خوب است اما تازه در اول راه قرار داریم. ما در یک منطقه توسعهنیافته زندگی میکنیم که کشورها حل مشکلات کشورهای دیگر را به ضرر خودشان تلقی میکنند. اینکه ما با عربستان به تفاهم رسیدهایم، اتفاق مبارکی است و تاثیر مثبتی بر شرایط منطقه میگذارد، ولی نباید فراموش کنیم یکی از مطالبات دایمی عربستان که تا پیش از این جلوی رسیدن به توافق را میگرفت این بود که ایران در مسائل داخلی کشورهای منطقه دخالت نکند. از طرفی یکسری اهداف و منافع در کشورهای منطقه و کشورهای عربی داریم که چیز عجیبی نیست.
در ادامه این یادداشت آمده است:
همه کشورهای جهان در کشورهای دیگر به ویژه در منطقه خودشان دارای منافعی هستند. نمیتوان یک کشور را وادار کرد با کشور دیگری رابطه نداشته باشد یا در کشور دیگری منافع و اهدافی را دنبال نکند. سعودیها، روابطی را که ایران با کشورهای عربی دیگر دنبال میکند علیه سیادت خودشان تلقی میکنند. سعودیها همواره این اصل را برای بهبود روابط جلوی پای ایران قرار دادهاند و ایران هم به لحاظ منطقی نمیتواند به خاطر روابط با عربستان سعودی، روابط خود را با دیگر کشورهای عربی قطع کند.
روزنامه هممیهن نیز در سرمقاله خود به قلم احمدزیدآبادی به استقبال توافق رفته و در یادداشتی پر کنایه مینویسد:
ما اینکه چرا جمهوری اسلامی به ابتکارعمل چینیها پاسخ مثبت داده است، دلایل فراوانی دارد. یکی از این دلایل، به همان نقشۀ دولت اسرائیل مربوط میشود. دولت نتانیاهو با هدفِ خارج کردن خود از زیر بار فشارهای سنگین داخلی و خارجی، نوعی ماجراجویی خطرناک را در برابر ایران در پیش گرفته است. این ماجراجویی نه فقط برخی محافل داخلی در ایران، بلکه عموم کشورهای جهان حتی آمریکا و اروپا را نگران کرده است. در واقع در درجۀ نخست به همین علت، آمریکا و اروپا از عادیسازی روابط جمهوری اسلامی و پادشاهی سعودی استقبال کردهاند، گو اینکه با توجه به نوع رابطۀ خود با کشورهای عرب حوزۀ خلیجفارس، اطمینان دارند که این عادیسازی در کوتاهمدت به منافع استراتژیک آنان در منطقه آسیب نمیزند و در میانمدت نیز میتواند به عادیسازی روابط خودشان با ایران یاری رساند.
روزنامه کیهان پاسخ جالبتوجهی به مخالفت اصلاحطلبان با توافق با عربستان داده و نوشته است:
پادوهای داخلی غرب که در قبال دیپلماسی منطقهای دولت سیزدهم و روش مذاکره در این دولت دچار سرگیجه شدهاند از تیتر یک ۷ سال پیش کیهان انتقاد کردند و سعی کردند از آن تیتر و تیتر دیروز کیهان «تناقض» در بیاورند؛ تلاشی که به مذاق رسانههای اپوزیسیون و معاند مانند صدای آمریکا خوش آمد حال آنکه کیهان همواره تاکید کرده است هر تصمیم و اقدامی که ضربه کاری به دشمنان ملت و نظام اسلامی از جمله اسرائیل و آمریکا باشد، مورد تأیید و پذیرش افکار عمومی بوده و جمهوری اسلامی ایران در دیپلماسی خود هرگز به بیگانگان باج نمیدهد.
کیهان ادامه داده است:
نکته قابل تأمل آنکه این عربستان سعودی بوده است که در این دوره از حکمرانی خود، مواضعش تغییر کرده است نه ایران. آنها چند سال پیش به بهانه برخی اتفاقات اجتماعی در ایران بهصورت یکطرفه روابطشان با جمهوری اسلامی ایران را قطع کردند و حالا با درک این واقعیت که رژیم صهیونیستی رفتنی است و نمیتوان به آن اعتماد و اتکا کرد، به ضرورت ازسرگیری روابط با ایران رسیدند.
روزنامه همشهری این سوال را مطرح کرده است که آیا ایران کوتاه آمده است؟ این روزنامه در پاسخ نوشته است:
برخی تحلیلهای جهتدار در روزهای اخیر این خط را پیگیری میکرد که با از سرگیری روابط تهران – ریاض، محور مقاومت در منطقه تضعیف خواهد شد و جمهوری اسلامی بهنوعی پشت جریانهای مقاومت و بهویژه حوثیهای یمن را در مواجهه با محور عبری – عربی خالی کرده است. این درحالیاست که چنین روایتهایی از توافق اخیر، وارونهنمایی تحولات منطقه و نادیدهانگاشتن توان راهبردی محور مقاومت در جریانسازیهای صورت گرفته است. علاوه بر این، بهدنبال اعلام خبر توافق ایران و عربستان شاهد استقبال سران محور مقاومت، ازجمله حوثیها از این توافق بودیم که نشاندهنده حمایت اصولی جریانهای مقاومت از این تصمیم جمهوریاسلامی است.
روزنامه جوان هم در سرمقاله خود به معنا شناسی این توافق پرداخته و مینویسد:
کاهش تنش ایران با برخی کشورهای منطقه که در مدار امریکا و رژیم صهیونیستی حرکت میکردند و تداوم این روند از ایجاد ائتلاف برای ضربه زدن به ایران نیز جلوگیری خواهد کرد و رژیم صهیونیستی را در برابر ایران و محور مقاومت تنها خواهد گذاشت. همچنین تلاشهای برخی کشورها که با تکیه بر این رژیم به دنبال تغییر ژئوپلتیک و ایجاد تنش در برخی از مرزهای ایران بودند نیز مهار خواهد کرد.
تغییر نظم جهانی در حال رخ دادن است و برخی اغتشاشات و حوادث مشکوک داخل ایران همچون ماجرای بدحالی دانشآموزان در تعداد بسیار محدودی از مدارس نیز صرفاً آخرین دست و پا زدنهای دشمن با کمک عوامل داخلی و عدهای فریبخورده برای مهار جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از پایههای این تغییر است. باید این تغییر را فهم و تلاش کرد تا در پس آن، ایران به جایگاه شایسته خود در سطح جهانی دست یابد.
اپوزیسیون زیر ضرب تحولات جدید خاک شد
روز گذشته تعدادی از دلقک ضد انقلاب با انتشار بیانیهای از چندپاره شدن ایران و افزایش تحریمها علیه مردم حمایت کردند. روزنامه وطن امروز دراینباره نوشته است:
افزایش تحریمهای اقتصادی علیه مردم ایران و درخواست از غرب برای حمله نظامی به ایران از محورهای قابل توجه نشست اخیر جریان ضدایرانی بود که جملگی شرکتکنندگان بر آنها تاکید داشتند. دلقکهای امضاکننده بیانیه، خواستار تمرکززدایی از قدرت با سپردن اختیارات مالی، اداری و سیاستگذاری به نهادهای منتخب استانی، شهری و ناحیهای شدهاند. به عبارت بهتر، لیدرهای جریان ضدایرانی هدف تجزیهطلبانه خود را در پوشش تمرکززدایی از قدرت مرکزی مطرح کردهاند. حالا درحالی که نزدیک به یک ماه از آن گردهمایی میگذرد، ۶ نفر از آنها بیانیهای ضدایرانی با عنوان «منشور همبستگی و سازماندهی» منتشر کردهاند که در آن از تجزیه و تکه تکه شدن ایران حمایت شده است. رضا پهلوی، عبدالله مهتدی، حامد اسماعیلیون، مسیح علینژاد، نازنین بنیادی و شیرین عبادی امضاکنندگان بیانیه ضدایرانی «منشور همبستگی و سازماندهی» هستند.
روزنامه فرهیختگان نیز تیپولوژی اغتشتشات و لیدرهای آن را بررسی کرده و مینویسد:
عدم حمایت از پروژه براندازی باعث شده است تا جریان اپوزیسیون برای ایجاد اندک موج حمایتی از خود به سراغ فعالسازی همه ظرفیتهای تضاد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برود. جریان برانداز در همین راستا بدون توجه به فضای فرهنگی کشور به همجنسگرایان نیز تریبون داده تا خود را نماینده آنها معرفی کند. پیش از این شاهد بودیم که در راهپیمایی هزار پرچم برلین در کنار حامد اسماعیلیون و مسیح علینژاد میکروفون گروههای حامی همجنسگرایان نیز روشن شده بود. اکنون نیز در همین راستا براندازان بار دیگر با عنوان «احترام به گرایشهای جنسی مختلف» تلاش برای قبحزدایی از همجنسگرایی را در دستور کار قرار داده و در متن بینظمی که آن را منشور نام نهادهاند نوشتهاند: «باید همه شهروندان از هر باور و قوم و جنسیت و گرایش جنسی در پیشگاه قانون، از حقوق و احترام برابر برخوردار باشند.»